طب سنتی ایران ریشه در هزاران سال دانش، تجربه و آزمون‌وخطا دارد و یکی از غنی‌ترین منابع درمان طبیعی در جهان به شمار می‌رود. در این طب، از گیاهان دارویی برای درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها استفاده می‌شود؛ از درمان سردرد و مشکلات گوارشی گرفته تا پاکسازی رحم، کاهش اضطراب و تقویت سیستم ایمنی. این تنوع درمانی باعث شده است که گیاهان دارویی همچنان جایگاه خود را در زندگی روزمره بسیاری از مردم حفظ کنند. در این مقاله با پرکاربردترین گیاهان دارویی در طب سنتی ایران آشنا می‌شویم.
 

گل گاوزبان

 
خواص: آرام‌بخش، کاهش اضطراب و بی‌خوابی، تنظیم فشار خون
 
موارد مصرف: دم‌کرده گل گاوزبان یکی از رایج‌ترین نوشیدنی‌های طب سنتی برای آرامش اعصاب است.
 

آویشن

 
خواص: ضدعفونی‌کننده قوی، ضد سرفه، تقویت‌کننده سیستم تنفسی
 
موارد مصرف: در درمان سرماخوردگی، گلودرد، و عفونت‌های گوارشی کاربرد دارد.
 
 

رازیانه

 
خواص: تنظیم هورمون‌های زنانه، ضد نفخ، کمک به پاکسازی رحم
 
موارد مصرف: برای کاهش علائم قاعدگی، افزایش شیر مادر، و بهبود گوارش استفاده می‌شود.
 

بابونه

 
خواص: ضد التهاب، ضد اسپاسم، آرام‌بخش
 
موارد مصرف: در درمان دل‌درد، نفخ، استرس و اختلالات خواب مؤثر است.
 

سنبل‌الطیب

 
خواص: آرام‌بخش قوی، ضد اضطراب
 
موارد مصرف: برای کاهش بی‌خوابی و اضطراب، به ویژه در بزرگسالان، بسیار مفید است.
 

شیرین‌بیان

 
خواص: ضد التهاب، ضد زخم معده، تقویت سیستم ایمنی
 
موارد مصرف: برای درمان سرفه، مشکلات معده و تقویت عمومی بدن کاربرد دارد.
 

نعناع

 
خواص: ضد نفخ، ضد تهوع، خنک‌کننده
 
موارد مصرف: برای درمان مشکلات گوارشی، تهوع، سردرد و گرفتگی عضلات.
 

زیره

 
خواص: کاهش نفخ، تنظیم قاعدگی، کمک به هضم غذا
 
موارد مصرف: در مشکلات گوارشی، لاغری و تنظیم عملکرد رحم کاربرد دارد.
 

اسطوخودوس

 
خواص: آرام‌بخش، ضد افسردگی، بهبود خواب
 
موارد مصرف: برای درمان اختلالات خلقی، اضطراب و بی‌خوابی بسیار مؤثر است.
 
 

تخم شربتی

 
خواص: خنک‌کننده، تنظیم‌کننده گوارش، کاهش‌دهنده حرارت بدن
 
موارد مصرف: در نوشیدنی‌های تابستانی برای تنظیم حرارت بدن و بهبود گوارش استفاده می‌شود.
 
نتیجه‌گیری
 
گیاهان دارویی همواره بخشی جدانشدنی از فرهنگ درمانی مردم ایران بوده‌اند. بهره‌گیری درست و آگاهانه از آن‌ها می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها ایفا کند. با این حال، باید توجه داشت که مصرف بی‌رویه یا ناآگاهانه برخی از این گیاهان، به‌ویژه در دوران بارداری، شیردهی یا در کنار داروهای شیمیایی، ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد. بنابراین، توصیه می‌شود پیش از استفاده مستمر، با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت شود.